به قول این ضرب المثل چینی که می گوید: که اگر می‌خواهید کسی را یک روز سیر کنید به او ماهی بدهید اما اگر قرار است برای همیشه ماهی داشته باشد، به او ماهیگیری یاد بدهید. ما هم قصد داریم ماهی گیری یعنی یکی از روش های پرکاربرد یادگیری و مطالعه، به عبارتی منحنی فراموشی ابینگهاوس را آموزش دهیم . تا به کمک آن برای یک عمر با این روش بتوانید به یادگیری بیشتر خود کمک نمایید و از مطالعه نمودن و خواندن  کتاب لذت  ببرید.

اگر دوست دارید بیشتر بدانید همراه وبگاه شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران، باشید.

 منحنی فراموشی ابینگهاوس، یکی از روش های مفید مطالعه و یادگیری است،که کاربرد زیادی دارد.

منحنی فراموشی ابینگهاوس چیست؟

منحنی فراموشی ابینگهاوس که توسط  فردی به نام هرمان ابینگهاوس، روانشناس مشهور آلمانی، پایه گذاری شد، بیان می کند که مغز ما خواه ناخواه بخش مهمی از مطالب را مدتی بعد از اینکه آنها را مطالعه کرده ایم یا در یک کنفرانس مربوط به آن شرکت کرده ایم از یاد می برد.

  ابینگهاوس  به این فکر افتاد تا بصورت جدی با این مشکل مقابله کند و به همین منظورهم نظریه منحنی فراموشی را به عنوان یکی از روش های مطالعه و یادگیری پایه گذاری نمود.

منحنی فراموشی به ما می گوید: که دانش ما نسبت به یک موضوع پس از مطالعه آن تا۸۰ درصد در حافظه مان ثبت می شود. اما اتفاق تلخ زمانی می افتد که ما دیگر به سراغ خلاصه نویسی و یاد داشت های مان  نمی رویم، و اینگونه است که تنها پس از مدتی دیگر هیچ چیزی راجع به آن مطلب به خاطر نمی آوریم. منحنی یادگیری باعث می شود که یادگیری مطالب را تا 90 درصد افزایش دهیم.

منحنی فراموشی ابینگهاوس نشان می‌دهد که وقتی چیزی را برای اولین بار یاد می‌گیرید، اطلاعات با سرعتی تصاعدی نا‌پدید می‌شوند. یعنی شما بیش‌تر اطلاعات را در چند روز اول فراموش می‌کنید و پس از آن میزان فراموشی کاهش می‌یابد.

اگر به خاطر منحنی فراموشی نبود، یادگیرندگان می‌توانستند یک دوره‌ی آموزشی را یک بار بگذرانند و اطلاعات در همان بار اول در خاطرشان می‌ماند.

افتخارات شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران

راه حل مقابله با منحنی فراموشی چیست؟

 برای این کار لازم است که مراحل زیر را انجام دهیم ، آن وقت متوجه خواهیم  شد که به راحتی می توان از فراموشی ناشی از مرور نکردن مطالب جلوگیری کرد و تمام مطالب را درحافظه خود ثبت کرد:

•      بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بعد از کلاس یا کنفرانس مطالب را دوباره مرور کنید.

•      بعد از یک روز این عمل را تکرار کنید.

•  بعد از یک هفته باز هم این کار را با دقت بیشتری انجام دهید و مطالب را مرور کنید.

•    در پایان شما بعد از گذشت ۱۰ روز، باز هم مطالب را دوره می کنید

اصول کلیدی منحنی فراموشی

ابینگهاوس کشف کرد که که اگر انسان اطلاعاتی را که یاد گرفته‌است در عمل به کار نبرد، آن اطلاعات را به‌آسانی فراموش خواهد کرد. هر چه انتظار برای استفاده از دانش کسب شده بیش‌تر شود، آن را کم‌تر به‌خاطر می‌آوریم.

طبق تحقیقات ابینگهاوس چند اصل کلیدی بر این موضوع تأثیر‌گذار است:

۱. به خاطر سپردن اطلاعات جدید برای یادگیرندگان در صورتی که با موقعیت‌های دنیای واقعی شباهت داشته‌باشند، آسان‌تر است. برای این‌که بتوان با منحنی فراموشی مقابله کرد، باید اطلاعات برای یادگیرندگان مرتبط و معنا‌دار باشد، در غیر این‌صورت شاید آن‌ها را سریع‌تر فراموش کنند.

۲. هرچه محتوای مورد نظر برای یادگیری بیش‌تر باشد، مدت زمان لازم برای جذب اطلاعات به طور قابل توجهی بیش‌تر می‌شود.

۳. به عنوان یک قاعده‌ی کلی، یادگیری مجدد یک موضوع بسیار آسان‌تر از یادگیری آن برای بار اول است. علاوه بر این با هر بار یادگیری مجدد اطلاعات، مدت زمانی که طول می‌کشد تا آن‌ها را فراموش کنید، افزایش می‌یابد.

۴. مدت زمان فرایند یادگیری و جذب اطلاعات، یکی دیگر از اصول تأثیر‌گذار بر منحنی فراموشی است. زمانی که مدت‌زمان فرایند جذب اطلاعات افزایش یابد، یاد گرفتن اطلاعات نیز مؤثر‌تر می‌شود.

۵. یادگیرندگان بلافاصله پس از یادگیری اطلاعات شروع به فراموش کردن آن می‌کنند. در واقع در این زمان، فراموشی با بیش‌ترین سرعت ممکن اتفاق می‌افتد. با وجود این سرعت فراموشی در طول زمان کاهش می‌یابد

مطالعات مختلفی درباره‌ی منحنی فراموشی و میزان ماندگاری حافظه انجام شده‌است. بر اساس تحقیقات ابینگهاوس، به طور متوسط یادگیرندگان ۹۰ درصد آن‌چه را که در ماه اول آموخته‌اند، فراموش می‌کنند. با این حال ماهیت موضوع، پیشینه یادگیرنده، قدرت حافظه‌ی یادگیرنده و بسیاری از عوامل دیگر تأثیر قابل توجهی بر میزان فراموشی دارند.

بر اساس یافته‌های ابینگهاوس می‌توان گفت برای جلوگیری از فشار آوردن به حافظه، باید درس‌ها را تا حد امکان مختصر نگه‌دارید و تجربه‌ی یادگیری دنباله‌دار را ارائه دهید.

باید در طول زمان به یادگیری پرداخته شود تا از تأثیرات منحنی فراموشی جلوگیری شود. برای مثال به جای برگزاری یک جلسه‌ی آموزشی در سال که یک روز کاری را به خودش اختصاص می‌دهد، می‌توانید چندین جلسه‌ی آموزشی کوتاه‌تر را در طول سال برگزار کنید.

با این کار نه تنها از فشار آوردن به ذهن جلوگیری می‌کنید، به یادگیرندگان خود این امکان را می‌دهید تا اطلاعات را هضم کرده و آن را به شکل مؤثر‌تری در طول زمان حفظ کنند.

بیشتر بدانیم

آشنایی با ساختار تشکیلاتی

منبع :

با اقتباس از :کاربوم و کانون